بورس در برزخ بی‌اعتمادی؛ سبزپوشی‌های مقطعی، درمان نیست

به گزارش اقتصاد کده، بازار سرمایه ایران در حال حاضر بیش از آن‌که به رشد عددی نیاز داشته باشد، به بازسازی اعتماد نیاز دارد. برای هفدهمین روز متوالی، پول حقیقی از بازار خارج شده و مجموع این خروج به بیش از ۴۱ هزار میلیارد تومان رسیده است. این رقم، نه‌تنها یک هشدار جدی برای سیاست‌گذاران است، بلکه نشان‌دهنده عمق بی‌اعتمادی سرمایه‌گذاران خرد به آینده بازار است.

در چنین فضایی، حتی رشد ۰.۹۸ درصدی شاخص کل یا افزایش ۰.۲۳ درصدی شاخص هم‌وزن، بیشتر شبیه به تنفس مصنوعی‌اند تا نشانه‌ای از بهبود واقعی. بازار همچنان از فقدان تقاضای پایدار رنج می‌برد و هر صعودی با موجی از عرضه خنثی می‌شود. این یعنی سرمایه‌گذاران هنوز به بازار باور ندارند؛ و تا زمانی که این باور بازنگردد، هیچ عدد مثبتی نمی‌تواند پایدار باشد.

از سوی دیگر، مقایسه بازدهی بازارها در پنج ماه نخست سال نشان می‌دهد که بورس، با وجود همه فراز و فرودها، عملکرد بهتری نسبت به بازارهای ارز و طلا داشته است. اما این برتری نسبی، به‌تنهایی کافی نیست. آنچه فعالان بازار را نگران می‌کند، ناپایداری این بازدهی است. شاخص کل که در اردیبهشت‌ماه به سطح ۳ میلیون و ۲۵۲ هزار واحد رسیده بود، حالا در محدوده ۲ میلیون و ۷۳۴ هزار واحد ایستاده است؛ افتی که نشان می‌دهد بازار هنوز از ثبات برخوردار نیست.

در این میان، سایه سنگین تحولات سیاسی همچنان بر سر بازار باقی مانده است. مذاکرات خارجی در ابهام است، ریسک‌های ژئوپلیتیکی پررنگ‌اند و سیاست‌گذاران بورسی نیز در ماه‌های اخیر عملکردی منفعل داشته‌اند. بی‌عملی نهادهای نظارتی، نبود سیاست‌های حمایتی بلندمدت و فقدان چشم‌انداز روشن، ترکیبی فرساینده ساخته‌اند که حتی در روزهای سبز هم مانع از بازسازی اعتماد می‌شود.

بازار سرمایه ایران اکنون در برزخ دو سناریو قرار دارد:
یا با گشایش‌های دیپلماتیک و کاهش تنش‌ها، مسیر بازگشت را در پیش خواهد گرفت؛
یا با تداوم بی‌اعتمادی و خروج سرمایه حقیقی، دوباره به ورطه رکود خواهد افتاد.

در نهایت، باید پذیرفت که بورس برای احیای خود، به بیش از چند روز سبزپوشی نیاز دارد. آنچه این بازار را نجات می‌دهد، نه رشد عددی شاخص‌ها، بلکه بازگشت اعتماد، شفافیت سیاست‌گذاری، و ثبات در متغیرهای کلان اقتصادی است. بدون این‌ها، هر صعودی موقتی و هر امیدی شکننده خواهد بود.

یادداشت از: مهری درویش قنبر